Powtórka ze środków stylistycznych
Na pisemnej maturze z języka polskiego podczas rozwiązywania testu, często padają pytania związane ze znalezieniem w tekście środków stylistycznych. Wówczas padają ich nazwy, ale maturzyści często po prostu nie wiedzą, czego mają szukać w tekście, ponieważ nie wiedzą co dany środek oznacza. W związku z tym prezentujemy poniżej kilka najważniejszych figur retorycznych wraz z pełniona przez nie funkcją. Mamy nadzieję, że ich znajomość przyda się na egzaminie dojrzałości z języka polskiego.
- apostrofa – zwrot do fikcyjnego adresata
- antropomorfizacja – uczłowieczające przedstawienie zjawisk świata, przypisywanie cech ludzkich zwierzętom, roślinom itp.
- archaizm – wyraz który wyszedł już z użycia
- anafora – celowe powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych wersów, zwrotek itp.
- anakolut – wypowiedzenie niepoprawne składniowo
- epifora – powtarzalność słów na końcu wersów, zwrotek
- epitet – wyraz określający rzeczownik, pełni funkcję określającą, najczęściej tę funkcję pełni przymiotnik
- eufemizm – łagodzi wyrażenia opisujące coś lub kogoś w sposób zbyt dosadny
- estetycznych lub cenzuralnych nie może być użyte w wypowiedzi, np. niezbyt bystry zamiast głupi
- hiperbola – wyolbrzymianie cech jakiegoś przedmiotu, przesadny opis jakiegoś przedmiotu, zdarzenia
- metafora – przenośnia, buduje nastrój
- oksymoron – zestawienie wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach
- onomatopeja – wyraża nastrój opisywanego zdarzenia, naśladowanie zjawisk dźwiękowych za pomocą języka
- orientalizm – buduje świat przedstawiony, wprowadza do niego rzeczy nowe, egzotyczne
- personifikacja – uosobienie, przypisywanie przedmiotom cech ludzkich
- peryfraza (omówienie) – zastąpieniu danego wyrazu przez szereg innych o podobnym znaczeni
- powtórzenie – powtórzenie kilkakrotnie tego samego wyrazu w celu wzmocnienia emocji, wywołania uczuć
Znajomość wskazanych środków stylistycznych z pewnością ułatwi zdanie testu, a przez to pomoże zdobyć więcej punktów na maturze.
